Dyskryminacja

Dyskryminacja bezpośrednia  ma miejsce wtedy, gdy osoba dyskryminowana jest w sposób jawny, bezpośredni i celowy z uwagi na swoją odmienność, np. kolor skóry, inne wyznanie religijne, niepełnosprawność czy płeć. Ta odmienność powoduje gorsze traktowanie danej osoby od innych.

Dyskryminacja pośrednia ma miejsce wtedy, gdy pracownik nie jest wprost źle traktowany, ale pojawiają się subtelne różnice w warunkach zatrudnienia. Ten rodzaj dyskryminacji może być kierowany w stosunku do jednej osoby lub większej grupy pracowników.

Przykładem dyskryminacji bezpośredniej jest sytuacja, gdy już na etapie rekrutacji w kryterium naboru na dane stanowisko pracodawca wprost informuje, że zatrudni tylko mężczyzn lub osoby powyżej lub poniżej danego wieku pomimo tego, że rodzaj określonych w ofercie obowiązków może wykonać każda osoba niezależnie od wieku i płci. 

Przykładem dyskryminacji pośredniej może być sytuacja, w której występuje zróżnicowanie wynagrodzenia pracowników pomimo tego, że wykonują te same obowiązki będąc na takim samym stanowisku pracy.

Dyskryminacja pośrednia ma miejsce również wtedy, gdy pewna grupa osób jest faworyzowana przez pracodawcę, który ułatwia im awansowanie, dostęp do szkoleń podnoszących kwalifikacje lub proponuje im inne formy zadań, za które otrzymują dodatkowe wynagrodzenie. Taki rodzaj wykluczenia pozostałych pracowników stanowi naruszenie zarówno prawa unijnego, jak i konstytucji.

Przykłady dyskryminacji ze względu na:

Wiek

• Odmowa przyjęcia do pracy na stanowisku księgowej/księgowego osoby powyżej 50 roku życia
• Zwolnienie z pracy osoby tylko ze względu na osiągnięcie przez nią wieku emerytalnego

Płeć

• Niższe wynagrodzenie dla kobiet wykonujących porównywalne zadania i posiadających porównywalne kwalifikacje co mężczyźni zatrudnieni w danym zakładzie pracy
• Odmówienie udziału w szkoleniu kobiecie w ciąży

Orientację seksualną

• Zwolnienie osoby zatrudnionej z powodu udziału w Marszu Równości (dyskryminacja przez asocjację)
• Pominięcie w zaproszeniu na jubileusz firmy partnera/partnerki osoby zatrudnionej pozostającej w związku jednopłciowych pomimo kierowania zaproszeń do partnerów/ek osób w związkach heteroseksualnych oraz osób pozostających w związkach małżeńskich

Pochodzenie narodowe

• Odmowa zatrudnienia osoby tylko z powodu jej romskiego pochodzenia

Niepełnosprawność/stan zdrowia

• Odmowa zakupu programu komputerowego do czytania dla osób niedowidzących dla osoby zatrudnione, która z powodu wady wzroku została zakwalifikowana jako osoba niepełnosprawna, pomimo tego, że wydatek ten obiektywnie nie pociągałby za sobą nadmiernego obciążenia finansowego dla pracodawcy

Religię

• Zwolnienie z pracy w szkole katolickiej nauczyciela matematyki wyznającego religię prawosławną
• Wymaganie od pracownika udziału lub rezygnacji z udziału w działalności religijnej, jako warunku zatrudnienia

Każdy członek Społeczności Akademickiej PK, poszkodowany w wyniku dyskryminacji, ma prawo żądać od Rektora PK podjęcia działań zmierzających do zaprzestania dyskryminacji oraz wyjaśnienia i usunięcia przyczyn i skutków występowania takiego zjawiska.

Jeśli masz poczucie, że doświadczasz dyskryminacji w jakiejkolwiek formie albo też jesteś świadkiem takiego zdarzenia, możesz zgłosić ten fakt do nas, tj. do Centrum Wsparcia Społeczności Akademickiej PK (CeWSA PK). W tym celu złóż pisemne zgłoszenie wypełniając  formularz stanowiący Załącznik nr 2 do Wewnętrznej Polityki Antydyskryminacyjnej (WPA_D) w Politechnice Krakowskiej. 

Opisz dokładnie sytuację, w której się znajdujesz z podaniem konkretnych zachowań, mogących świadczyć o dyskryminowaniu Twojej osoby. Im bardziej szczegółowo opiszesz stan faktyczny, z podaniem czasu i miejsca zaistniałych zdarzeń, okoliczności im towarzyszących, świadków, wskażesz sprawcę oraz konkretne dowody na poparcie opisanych okoliczności, świadczących o dyskryminacji, tym szybciej i sprawniej Twoja sprawa będzie rozpatrzona przez Rzecznika ds. Przeciwdziałania Molestowaniu i Dyskryminacji lub odpowiedniego rzecznika dyscyplinarnego. 

Zgłoszenia przyjmowane są w każdą środę w godz. 9.00-10:45 przez p. Elżbietę Jarosińską (pok. 224 II piętro, budynek WIŚiE – miejsce tymczasowe) w zaklejonej kopercie.

Zgłoszenia anonimowe nie będą rozpatrywane.

1. Regularne monitorowanie działań niepożądanych (skali oraz ryzyka ich wystąpienia).
2. Wprowadzenie procedur mających przeciwdziałać niepożądanym zachowaniom:
   • bieżące monitorowanie relacji interpersonalnych na PK,
   • zapewnienie pracownikom i studentom informacji w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji i molestowaniu (szkolenia świadomościowe),
   • wdrożenie pisemnej procedury szczegółowo opisującej niepożądane zachowania, formę zgłaszania przypadków dyskryminacji oraz sposób postępowania wyjaśniającego.
3. Stosowanie się wszystkich członków Społeczności Akademickiej PK do zasady równego traktowania.
4. Odpowiednia, przyjazna komunikacja interpersonalna.
5. Okazywanie należytego szacunku drugiemu człowiekowi bez względu na jego status na PK.
6. Zachowanie stosownego dystansu w relacjach pracownik-student/doktorant.
7. Poprawne budowanie i utrzymanie autorytetu pracownika PK.
8. Reagowanie na zachowania innych osób, noszące znamiona dyskryminacji lub molestowania.
9. Postępowanie zgodnie z zasadami savoir-vivre obowiązującymi na uczelni.